Nevruz Mu Yoksa Newroz Mu ?

İki kelimeyi ayrı ayrı inceleyelim.

'New' kelimesi farsçada,ingilizcede de yeni anlamına geliyor,zira iki dilde aynı dil ailesinden.Günün Kürtçe karşılığı ise 'roz',farsçası 'ruz'.Bu iki kelimenin evliliğinden 'yenigün' yani Newroz oluşur.

Nevruz kelimesi ise Newroz kelimesinin Türk Dil Kurumundan geçmiş halidir,posadır.

Nevruz olarak kutlanan bayram daha çok Türki Cumhuriyetlerde kutlanan baharın gelişi bayramıdır.Ama Newroz'u Nevruz'dan ayıran en temel unsur Demirci Kawa'nın ölümsüzleşen efsanesidir.

Peki nedir bu ölümsüz efsane;Kürt mitolojisinde zalim Dehak'ın bir gün omuzunda bir yara çıkar,bu yara gün geçtikçe büyür ve içinden çift başlı ejderimsi bir yaratık çıkar.Bu yaratık beslenmek için Dehak'ı kullanır.Hangi hekime başvurursa çare bulamaz.Bir gün hekimin biri bu yaratığa hergün iki çocuk beyni verirsek sizi kemirmekten kurtarırız der.Can tatlıdır,Dehak emir verir ve her gün iki çocuk öldürülerek beyinleri yaratığa yedirilir.Ve bu durum rutinleşmeye başlar.
Bu duruma dayanamayan askerler bir çocuk ve bir koyun beyni getirir.Öldürülmeyen her bir çocuk dağa çıkar.Böylece dağlarda insan topluluğu oluşur.Bir gün dağda ateş yakarlar,halk zalim Dehak'a karşı güç birliği yapar.

Dehak'ın zulmüne dayanamayan Demirci Kawa ve intikam fedaileri isyan bayrağını çekerek,halk tabanlı bir devrim yapar.Bu devrim sonunca Dehak öldürülür.Bu ayaklanma sonunda Cemsid soyundan Feridun İran Kralı olmuştur.Zulme başkaldırının adıdır artık Kawa.

Demirci Kawa'nın ateş yakarak başlattığı yeni gün yani Newroz'dur.

Gök yeleli bozkurt abilerin bahsettiği nevruz ise börtü,böcek,bahar bayramıdır.Bu sebeple Nevruz ve Newroz kelimelerinin astarları farklıdır.

Newroz'dan bahsederken ateş üzerinden atlama gibi bazı ritüelleri vardır.Bu da Zerdüşt menşeili bir eylemdir.Manası da günahlardan arınmadır.

İçinizde ki Newroz ateşi hiç sönmesin.Ve zalim Dehak'lar için varolsun Demirci Kawa'lar.

23.04.09